نقش تغذیه در باروری

تغذیه یک جز مهم و غیر قابل انکار در مراقبت‌ها و اقدامات پیش از بارداری است. تغذیه سالم و عادات غذایی مناسب، بدن را برای فرایند بارداری آماده می‌کند و شانس لقاح را افزایش می‌دهد. آیا در رژیم غذایی شما، مواد غذایی مناسب جهت افزایش باروری وجود دارد؟

براساس مطالعات انجام شده توسط دانشگاه هاروارد، برخلاف سایر عوامل مانند سن و ژنتیک که هیچ گونه دخالت و نقشی در آن نداریم، نوع تغذیه و مواد غذایی انتخابی، بر تخمک گذاری اثر دارد.

عوامل مختلفی بر توانایی لقاح و بارداری تاثیر می‌گذارند. سبک زندگی و انتخاب‌های غذایی فرد بر سلامت دستگاه تولید مثل نقش ایفا می‌کنند. در این مقاله، مواد غذایی که باعث افزایش قدرت باروری می شوند، را شرح میدهیم:

نقش میوه و سبزیجات بر باروری

برای بالا بردن کیفیت تخمک سعی کنید، بشقاب غذا خود را از میوه و سبزیجات پر کنید. نتایج بدست آمده از مطالعه‌ای بروی 19000 نفر آمده، خانم‌هایی که از میزان بیشتری چربی ترانس، کربوهیدرات و پروتئین حیوانی استفاده کرده‌اند، درصد شیوع اختلالات تخمک گذاری بیشتر بوده است. متخصصان تغذیه توصیه به مصرف سبزیجات با رنگ‌های مختلف می‌کنند. سبزیجات با رنگ‌های مختلف سرشار از مواد معدنی و ویتامین‌هاست که برای فرایند تخمک گذاری و داشتن تخمک سالم ضروری است. پس از باردار شدن نیز جنین شما برای رشد و زنده ماندن به این مواد مغذی نیازمند است.

سبزیجات برگ سبز حاوی آنتی‌ اکسیدان هستند که رادیکال‌های آزاد و زیان‌آور را از بدن حذف می‌کنند. رادیکال‌های آزاد به سلول‌های سالم حمله کرده و سیستم ایمنی را ضعیف می‌کنند و باعث ایجاد سلول‌های سرطانی می‌شوند. سبزیجات غنی از اسید فولیک مانند اسفناج، کلم بروکلی، کاهو تخمک گذاری را افزایش می‌دهند.

در دوران بارداری به علت افزایش حجم خون نیاز بدن به آهن افزایش می‌یابد. اغلب خانم‌ها میزان کافی آهن در طول روز استفاده نمی‌کنند. برای اینکه مشکل کمبود آهن را برطرف کنید، حتما در رژیم غذایی خود از انواع لوبیا، کدو تنبل، گوجه فرنگی و چغندر استفاده کنید. سبزیجات زرد، نارنجی و قرمز به رشد و سلامت دستگاه تولید مثل کمک می‌کنند به دلیل آنکه غنی از ویتامینC و E هستند.

نقش ماهی بر باروری

ماهی‌ها حاوی پروتئین خالص و کمترین میزان اسید‌های چرب اشباع هستند. ماهی‌های چرب مانند سالمون، مکرل و کبد ماهی، غنی از اسید چرب امگا 3 هستند که بدن توانایی ساخت آن را ندارد. این مواد غذایی از یک سو باعث افزایش باروری و از سوی دیگر جریان خون اندام تولید مثل را افزایش می‌دهند.

ماهی‌ها و سایر غذاهای دریایی باعث تقویت عضلات و ترمیم بافت‌های آسیب دیده می‌شوند. مطالعات نشان می‌دهند که مردان و زنانی که حداقل دو یا بیشتر از چهارم اونس(هر اونس تقریبا 28 گرم است) سهم در هفته از غذاهایی دریایی استفاده می‌کنند، شانس باروری در آنها بیشتر است. غذاهای دریایی مانند خرچنگ غنی از عنصر روی‌‌اند که علاوه بر کاهش رادیکال‌های آزاد، کیفیت تخمک‌ها را نیز افزایش می‌دهند.

نقش پروتئین گیاهی بر باروری

مصرف میزان بالای پروتئین به عنوان مثال یک گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به صورت روزانه در موفقیت لقاح و باروری نقش مهمی دارد. برخلاف پروتئین حیوانی، پروتئین‌های گیاهی حاوی اسید چرب اشباع نیستند. در صورتی که قصد بارداری دارید، حتما از انواع حبوبات، لوبیا و توفو استفاده کنید، این مواد به تنظیم تخمک گذاری و تولید تخمک سالم کمک می‌کنند. سعی کنید حداقل یک سهم از گوشت قرمز را با پروتئین گیاهی جایگزین کنید تا میزان دریافت اسید چرب اشباع را کاهش داده و قدرت باروری را افزایش دهید.

در یک مطالعه آمده که اختلالات باروری با مصرف 5 درصد از کل کالری دریافتی از پروتئین‌های گیاهی مانند انواع مغزها، دانه‌ها به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد.

نقش لبنیات پرچرب بر باروری

در تحقیقات بسیاری آمده، خانم‌هایی که از لبنیات پرچرب استفاده کرده‎اند، در مقایسه با گروهی که از لبنیات کم چرب یا فاقد چربی استفاده کرده بودند، شانس بارداری بیشتری داشته‌اند. حتما در برنامه غذایی خود یک تا دو سهم از لبنیات ترجیحا پرچرب را منظور کنید. سعی کنید دریافت ماست به ویژه ماست خانگی یا ماست یونانی را افزایش دهید. ماست یکی از بهترین مواد غذایی برای کمک به باروری است. پروبیوتیک‌های موجود در ماست برای سلامت نوزاد مفید می‌باشند.

نقش مولتی ویتامین بر باروری

چنانچه باردار هستید یا قصد بارداری دارید، پزشک برای شما ویتامین اسید فولیک را تجویز می‌کند. اسید فولیک برای رشد و سلامت سیستم عصبی و طناب نخاعی جنین به ویژه در شش هفته اول بارداری ضروری است. از آنجایی که ممکن است متوجه بارداری نشوید، اغلب قبل از اقدام به بارداری این ویتامین مصرف می‌شود. بهتر است برای مصرف هر گونه مکمل حتما با پزشک خود مشورت کنید. پیروی از تغذیه متعادل شانس باروری و داشتن جنین سالم را افزایش می‌دهد. عادات غذایی سالم، سلامت هر دو مادر و جنین را طی دوران بارداری تضمین می‌کند.

نقش کربوهیدرات پیچیده بر باروری

سعی کنید از کربوهیدرات پیچیده در برنامه غذایی خود استفاده کنید. سرعت جذب کربوهیدرات ساده مانند انواع کیک، کلوچه، برنج سفید در بدن بالاست و سریعا قند خون را افزایش می‌دهند. در این زمان پانکراس انسولین آزاد می‌کند تا قند خون را وارد سلول‌ها کند. مطالعات نشان می‌دهند که افزایش انسولین خون منجر به اختلال در باروری می‌شوند.

کربوهیدرات خوب مانند انواع فیبرها، میوه‌ها، لوبیا‌ها و غلات کامل به طور آهسته در بدن جذب شده و قند خون را به آرامی افزایش می‌دهند و اثرات تدریجی بر قند خون و انسولین می‌گذارند.

نقش شکر بر باروری

مصرف شکر و شیرین کننده‌های مصنوعی را محدود کنید. استفاده از حجم زیادی از شیرینی و مواد قندی باعث عدم تعادل سطح قند خون و انسولین می‌‌شوند و به دنبال آن تعادل هورمون‌ها مختل می‌شود. نوشیدنی‌های حاوی قند مانند آب میوه‌ها، نوشابه‌های انرژی‌زا باعث اختلال در فرایند تخمک گذاری می‌شوند.

شیرین کننده‌های مصنوعی باعث افزایش فشار و استرس بر سیستم‌های بدن می‌شوند و باعث ترشح هورمون کورتیزول شده که این هورمون در تخمک گذاری اختلال ایجاد می‌کند. بنابراین سعی کنید از مواد قندی و شیرین کننده‌های مصنوعی نیز کمتر استفاده کنید.

نتیجه گیری دروا

تغذیه مناسب برای سلامت بدن و اندام تولید مثلی ضروری است. مطالعات نشان می‌دهند که پیروی از یک رژیم غذایی مغذی و مطلوب و تغییرات مثبت در سبک زندگی می‌توانند، قدرت باروری را افزایش داده و بدن را برای بارداری آماده کنند. همچنین تغذیه و انتخاب شیوه زندگی بر کیفیت اسپرم و تخمک در آینده تاثیر به سزایی دارد. اگر قصد بارداری دارید، انتخاب تغذیه سالم و شیوه زندگی از همین امروز ضرورت پیدا می‌کند.